Vẫn còn một số điểm bất cập trong dự thảo Luật Phòng chống tác hại rượu bia, cần phải cân nhắc kỹ trước khi thông qua.
Hơn lúc nào hết, tác hại của rượu, bia ở Việt Nam hiện nay đã lên đến đỉnh điểm, với hàng loạt vụ TNGT nghiêm trọng, các vụ bạo lực gia đình, hiếp dâm xảy ra liên tục gây bức xúc dư luận. Người dân cảm thấy lo lắng, bất an khi sự an toàn của bản thân, gia đình, đặc biệt là sự an toàn của trẻ nhỏ bị đe dọa bởi những ma men dẫn lối.
Bên cạnh đó, gánh nặng bệnh tật có nguyên nhân từ rượu bia tăng rất nhanh, trong khi lượng tiêu thụ rượu bia ở Việt Nam không ngừng gia tăng, vượt qua mọi dự báo. Cụ thể, nếu Bộ Công thương dự báo năm 2025 sản lượng bia là 4,6 tỷ lít và rượu là 350 triệu lít. Ngay trong năm 2018, ngành sản xuất rượu bia của Việt Nam đã vượt qua con số này, với 4,67 tỷ lít bia và 350 triệu lít rượu. Hơn lúc nào hết, cử tri mong mỏi có một đạo luật đủ mạnh để kiểm soát, giải quyết được thực trạng sử dụng rượu bia đang ở mức báo động và tác hại ngày càng nghiêm trọng.
Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm bất cập trong dự thảo Luật Phòng chống tác hại rượu bia, cần phải cân nhắc kỹ trước khi thông qua.
Cụ thể, dự thảo luật quy định việc khuyến mại rượu bia dưới 15 độ cồn phải tuân thủ các quy định của pháp luật về khuyến mại. Tuy nhiên, dẫn chiếu đến pháp luật về khuyến mại như hiện nay sẽ coi như không có quy định nào mới. Tôi đề nghị phải cấm hình thức khuyến mại rượu bia cho người tiêu dùng mới bảo đảm hạn chế thúc đẩy việc sử dụng rượu bia và giảm được mức độ tiêu thụ rượu bia.
Liên quan tới quy định về quản lý việc quảng cáo rượu bia dưới 5,5 độ cồn trên báo điện tử, trang thông tin điện tử và các thiết bị viễn thông khác phải có hệ thống công nghệ chọn lọc, phần mềm kiểm soát tuổi của người truy cập để ngăn ngừa người chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, tìm kiếm. Điều này liệu có khả thi trong khi chúng ta có hơn một nửa số dân sử dụng internet, 28 triệu người sử dụng mạng xã hội và việc khai báo độ tuổi sử dụng hoàn toàn phụ thuộc vào người dùng?
Ngoài ra, dự thảo luật cũng cho phép quảng cáo rượu, bia dưới 5,5 độ trên báo nói, báo hình ngoài khung giờ 19 - 20h hàng ngày, ngay trước, trong và sau các chương trình dành cho trẻ em. Với khung giờ hạn chế quá ngắn và với các kênh truyền hình lớn tại Việt Nam, đây là khoảng thời gian phát sóng thời sự, theo quy định của Luật Quảng cáo là cấm quảng cáo. Do vậy, quy định này thực chất không có giá trị mới và thắt chặt hơn so với hiện nay. Do vậy, tôi đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc cấm quảng cáo rượu, bia trong khoảng thời gian 18 - 21h để hạn chế sự tiếp cận của giới trẻ với các quảng cáo.
Về nội dung phòng ngừa TNGT liên quan đến sử dụng rượu bia, tôi đề nghị bổ sung hình thức tước bằng lái xe vĩnh viễn đối với lái xe sử dụng rượu bia gây TNGT nghiêm trọng và hình thức phạt tù không được hưởng án treo trong trường hợp lái xe sử dụng rượu, bia gây TNGT nghiêm trọng làm chết người. Chỉ có như thế mới buộc tài xế phải nâng cao ý thức, trách nhiệm tuân thủ pháp luật để đảm bảo lái xe an toàn và tuyệt đối không sử dụng rượu bia trước và trong khi lái xe.
